De geschiedenis, de inplanting van steden en de evolutie van het land zijn een rijke en bijzonder interessante bron van kennis en logica en het is een weelde in dat boek te mogen bladeren en kennis te nemen van hoe onze voorouders tewerk zijn gegaan om havens te ontwikkelen en steden te laten groeien en het welzijn van de bevolking te garanderen. Maar de natuur is meester en dus kunnen we leren uit het verleden en enkel respect tonen voor wat zowel onze voorouders als de natuur hebben gerealiseerd. Het gebeurde ook allemaal vlakbij dus ideaal om bij een uitstap of een vakantie zich te informeren hoe het er toen aan toeging.
Brugge, Damme, Monnikerede, Hoeke, Sint-Anna-ter Muiden en Sluis waren ooit dé tophavens van Europa. Maar de Zwingeul verzandde en de havens verdwenen. Het unieke project ‘Verdwenen Zwinhavens’ is al eerder officieel voorgesteld en blijkt ondertussen heel populair: de virtual reality kijkers werden al 217.500 keer bekeken. Een nieuwe virtual reality kijker in hartje van Brugge vormt een mooie uitbreiding voor deze toeristische troef in Brugge en de Zwinstreek.
In de middeleeuwen is Brugge, en bij uitbreiding het hele graafschap Vlaanderen, groot geworden door de verbinding met de zee via de Zwingeul. Langs de geul bestond een uniek netwerk van voorhavens om essentiële en zeldzame goederen uit de hele wereld naar Brugge te verschepen. Maar de Zwingeul verzandde en de Zwinhavens verdwenen, althans boven de grond…
Fietsen door het verleden en een veranderend landschap: de Zwinhavens virtueel bezoeken.
Van archeologie tot virtual reality
Op basis van het innovatief archeologisch onderzoek van de Universiteit Gent worden de Verdwenen Zwinhavens sinds 2021 opnieuw tot leven gewekt door middel van een expo en fietsroute met zes virtual reality kijkers. Dit was het resultaat van een intensieve samenwerking tussen de Universiteit Gent en het Franse bureau Timescope.
Professor Wim De Clercq: “Een lang verdwenen wereld wordt via virtuele realiteit terug tot leven gewekt in het grootst mogelijke detail. Het is voor ons als onderzoekers een uniek sluitstuk in een lang traject, maar terzelfdertijd een uitdagend begin en inspiratiebron”.
De expo was tijdelijk en leeft ondertussen verder via de augmented reality tafel “Brugge en de Zee” in het stadhuis van Brugge.
Verlenging en nieuwe kijker in hartje Brugge
Sinds het begin van het project werden de verschillende viewers al 217.500 keer bekeken, waarvan de helft in een andere taal. Gezien dit grote succes hebben de verschillende partners extra geld vrijgemaakt om het project tot eind 2025 te verlengen. Daarom werd in Brugge een zevende kijker onthuld aan de Schouwburg, als volgend hoofdstuk in een boeiend historisch verhaal.
De virtual reality kijker brengt de bezoeker naar het kloppende, financiële hart van middeleeuws Brugge: het Beursplein anno 1453. Een internationaal gezelschap van kooplui, herbergiers en handelaars in wisselbrieven verzamelt op het plein rond de herberg van de familie Van der Beurze en drijft er handel onder afdakjes en kraampjes. Italiaanse en andere kooplieden vonden hier hun stek en handelen in wisselbrieven volgens koersen van de dag. We zien de middeleeuwse wieg van het huidige beurs- en bankwezen in actie.
Deze kijker was in 2021 reeds kort te zien naar aanleiding van de door de Nationale Loterij georganiseerde viering en expo “Te Brugghe ende Eldere”, over de eerste vermelding van loterijen in Brugge in 1441. Nu de kijker terug in het stadsbeeld aanwezig is, wordt de virtuele beleving van het middeleeuws verleden voor Bruggelingen en bezoekers uitgebreid en verrijkt. Samen met de virtual reality kijker op het nabijgelegen Jan Van Eyckplein en de “augmented reality tafel” in het stadhuis ontstaat een route door de stad die de middeleeuwse metropool digitaal tot leven wekt.
Burgemeester Dirk De fauw: “Deze nieuwe VR-kijker toont op een innovatieve manier het rijke verleden van Brugge en Vlaanderen, en is een unieke manier om onze rijke maritieme geschiedenis te ontdekken. Brugge stond eeuwenlang in het hart van de Europese handel dankzij haar verbinding met de zee via het Zwin. De VR-kijker hier aan onze prachtige Koninklijke Stadsschouwburg brengt de bezoeker naar het kloppende, financiële hart van middeleeuws Brugge: het Beursplein anno 1453. We zien de middeleeuwse wieg van het huidige beurs- en bankwezen in actie. Kom deze fascinerende geschiedenis virtueel ontdekken en zien hoe de stad en de zee onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.”
Fietsroute met virtual reality kijkers en web app
De Verdwenen Zwinhavens Fietsroute laat je het historische Zwinlandschap tussen Knokke-Heist, Sluis, Damme en Brugge ontdekken. Langs de route zijn nu zeven virtual reality kijkers te vinden.
Wie de beelden in de kijker bewondert, komt vanuit het huidige landschap virtueel terecht in de bruisende middeleeuwse havensteden. Je staat er middenin en kan 360° om je heen kijken. Via de webapp kan je de route volgen op je smartphone en krijg je onderweg meldingen met boeiende archeologische weetjes. Je hoeft geen app te downloaden, scan de QR-code of surf naar de website.
“De fietsroute Verdwenen Zwinhavens spreekt door het gebruik van innovatieve technologieën en een sterk verhaal een heel breed publiek aan, van fietsers tot culturele meerwaardezoekers.”, aldus Sabien Lahaye Battheu, gedeputeerde en voorzitter Westtoer. “De VR kijkers zijn uitgegroeid tot een echte publiekstrekker en zijn daarom een mooie toeristische troef voor Brugge en de Zwinstreek.”
Praktisch
De nieuwe VR kijker in Brugge bevindt zich rechts van de ingang van de schouwburg, op de hoek van de Vlamingstraat en de Adriaan Willaertstraat.
Info over de fietsroute met de virtual reality-kijkers in de Zwinregio via www.verdwenen-zwinhavens.be. De totale fietsroute bedraagt 60 km, je kan ook kiezen voor 31 of 44 km. De gratis fietskaart en web app met archeologische weetjes tonen de weg.
Partners
Het project is uitgegroeid tot een internationaal project tussen Vlaanderen en Nederland. Met de steun van Vlaanderen en de Provincie West-Vlaanderen werken initiatiefnemers de Universiteit Gent en Westtoer samen met het Zwin Natuur Park en de partners Brugge, Knokke-Heist, Damme, Sluis, de Provincie Zeeland en Agentschap voor Natuur en Bos. Ook Port of Antwerp-Bruges, baggerbedrijf DEME en de Nationale Loterij zijn partners.